Tác giả “Tổ quốc tôi” đã ra đi…
Sau một thời gian lâm bệnh hiểm nghèo, giáo sư - tiến sĩ Nguyễn Lân Tuất, hội viên Hội Nhạc sĩ Liên bang Nga, hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã từ trần lúc 14 giờ ngày 29 tháng 4 năm 2014 tại Novosibirsk (Liên bang Nga). Lễ viếng được tổ chức vào 1 tháng 5 năm 2014 tại thành phố Novosibirsk.
Nhà soạn nhạc Nguyễn Lân Tuất sinh ngày 7 tháng 1 năm 1935 tại Hà Nội, là con trai trưởng trong số 8 người con của giáo sư Nguyễn Lân. 11 tuổi, ông theo gia đình lên Việt Bắc, tham gia kháng chiến lúc 15 tuổi, nhận Huy chương Chiến thắng hạng nhì khi 16 tuổi. Một năm sau, ông bị thương và được cử sang Trung Quốc để học tiếng Trung. Về nước, ông làm phiên dịch tại Sở chỉ huy Sư đoàn phòng không số 1, rồi chuyển về đài phát thanh và bắt đầu sáng tác âm nhạc. Trong số bài hát của ông thời kỳ này phổ biến nhất là Người con gái Việt, Như một cánh diều, Biển miền Nam quê hương em.
Năm 1959, ông được cử sang Liên Xô học. Tại Leningrad, ông gặp Svetlana Kurbetova, một nghệ sĩ dương cầm sau này trở thành vợ ông. Bà cũng là người đầu tiên biểu diễn các tác phẩm của ông trên sân khấu, là người bạn trung thành nhất và cũng là vị "giám khảo" nghiêm khắc nhất khi nhận xét tác phẩm của ông.
Từ năm 1984, ông sống ở Novosibirsk và công tác tại Viện Hàn lâm âm nhạc Novosibirsk. Lân Tuất nguyên là Chủ nhiệm khoa Lý luận và sáng tác của Nhạc viện Novosibirsk, phó Chủ tịch Hội người Việt ở Nga. Ông là người Việt Nam đầu tiên được vinh danh Nghệ sĩ Công huân Liên bang Nga (2001). Theo Hội Nhạc sĩ Nga, ông là nhà soạn nhạc Sibir có các tác phẩm được biểu diễn nhiều nhất, trong đó đặc biệt nổi tiếng là 4 giao hưởng: Giao hưởng số 1 Dự cảm nội chiến (1981), Giao hưởng số 2 Tổ quốc tôi (1984), Giao hưởng số 3 Giấc mơ trong tù (1989), Giao hưởng số 4 Gửi người yêu nơi xa (1995).
Năm 2009, hai tuần trước khi tròn 75 tuổi, nhạc sĩ Lân Tuất đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ khoa học với đề tài "Sân khấu truyền thống Việt Nam hiện đại" tại Đại học sư phạm Quốc gia Liên bang Nga ở Saint-Peterburg. Ông đã phá kỷ lục người có tuổi cao nhất bảo vệ thành công luận án tiến sĩ khoa học tại trường này. Ông cũng trở thành người đầu tiên và duy nhất có học hàm Tiến sĩ khoa học trong ngành sân khấu ở Việt Nam.
Giáo sư Nguyễn Lân Tuất, công dân Việt Nam sống ở nước Nga đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển của hai nền âm nhạc, cũng như mối quan hệ hữu nghị và hợp tác văn hóa nghệ thuật giữa hai nước Nga - Việt. Ông là niềm tự hào của cộng đồng người Việt tại Liên bang Nga và của dân tộc Việt Nam. |
Theo dự kiến, tháng 10 năm 2014 giáo sư Lân Tuất cùng phu nhân - Nghệ sĩ Công huân Svetlana Kurbetova sẽ trở về Hà Nội tham gia Liên hoan Âm nhạc Á - Âu (do Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức) với tác phẩm mới nhất của ông: Mobile.
Ông ra đi, nhưng âm nhạc của ông sẽ còn mãi.
Vô cùng tiếc thương và xin chân thành chia buồn cùng gia đình giáo sư Lân Tuất.