Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam: NEW YEAR GALA CONCERT
21,22 FEB 2013

PROGRAM:
G. ROSSINI - Overture "La Gazza Ladra"
G. BIZET - L'arlesienne Suite No.2
J. RODRIGO - Concerto for Guitar and Orchestra
M. RAVEL – Bolero
-------------------------------------------------------------------------

Hanoi Opera House/ Nhà hát lớn Hà Nội
01 Tràng Tiền, Hà Nội.

Gioachino Antonio Rossini (1792 –1868) là nhà soạn nhạc người Ý. Rossini không những là nhà soạn nhạc opera hàng đầu của thời đại ông mà còn là nhà cách tân vĩ đại. Lesueur, nhà soạn nhạc vỹ đại của trường phái âm nhạc Pháp đã từng nói: "tinh thần sôi nổi, đầy nhiệt huyết của ông đã mở ra một lối đi mới và đánh dấu một kỷ nguyên mới trong nghệ thuật âm nhạc", Ông đã viết 39 vở nhạc kịch cũng như các thể loại khác như thánh ca, nhạc thính phòng, ca khúc và nhiều bản nhạc soạn cho nhạc khí và piano. Âm nhạc mang tính giai điệu đầy xúc cảm và vô cùng lôi cuốn là điểm đáng chú ý trong các nhạc phẩm của Rossini, chính điều này đã khiến ông có biệt danh "Mozart của Italia". Năm 1829, Rossini được xem là nhà soạn nhạc opera nổi tiếng nhất trong lịch sử.

La gazza ladra là tác phẩm bán nhạc kịch bao gồm hai chương của Gioachino Rossini. Vở opera được biết đến nhiều nhất với phần dạo đầu (overture) sử dụng âm thanh của trống lười.

Rossini nổi tiếng là người sáng tác nhanh, và La gazza ladra không phải là trường hợp ngoại lệ. Người ta nói rằng, nhà sản xuất đã phải khóa Rossini trong phòng một ngày trước khi biểu diễn để viết khúc dạo đầu này. Sau đó ông đã ném từng trang bản thảo qua của sổ tới người ghi chép của ông để tập hợp lại thành một sáng tác trọn vẹn.

Goesges Bizet (1838 – 1875)

Sinh ra trong một gia đình có cha mẹ làm âm nhạc, Goesges Bizet (1838 – 1875) được coi là thần đồng âm nhạc và ông theo học Học viện Âm nhạc Pari năm 9 tuổi. Ông chơi piano và nhận được sự dìu dắt của nghệ sỹ bậc thầy Antoine-Francois Marmontel. Bizet đã viết Bản giao hưởng cung Đô năm 17 tuổi, đây được coi là tác phẩm của một thiên tài. Bizet cũng sáng tác vô số các nhạc phẩm dành cho piano, các vở opera, trong đó vở opera được yêu thích nhất là “Carmen”, một vở nhạc kịch được kết hợp với giai điệu Tây Ban Nha để làm nhạc nền cho vở kịch.

L'Arlésienne là vở kịch gồm bốn màn của Alphonse Daudet do Georges Bizet soạn nhạc. Tác phẩm được công chiếu lần đầu tiên vào ngày 1/10/1872 tại Nhà hát Vaudeville (nay là Nhà hát Paramount). Vở kịch tuy thất bại nhưng phần âm nhạc cho vở kịch lại được những người hiểu biết đánh giá rất cao. Ngay sau đó, nhà soạn nhạc đã cải biên nó thành một bản tổ khúc (suite) cho dàn nhạc, được biểu diễn lần đầu vào ngày 10/11/1872 và thành công ngay lập tức. Bốn năm sau ngày mất của Bizet, bạn của ông là Ernest Guiraud đã đảm nhiệm hợp thành một bản Suite số 2 cho dàn nhạc bằng cách đưa vào đó những trang khác của phần nhạc đầu tiên viết cho kịch.

Joaquín Rodrigo Vidre (1901 –1999) thường được biết đến với tên gọi Joaquín Rodrigo, là nhà soạn nhạc người Tây Ban Nha và là nghệ sỹ piano bậc thầy. Mặc dù bị khiếm thị từ khi còn rất nhỏ tuổi, ông đã gặt hái được thành công lớn trong sự nghiệp âm nhạc. Âm nhạc của Rodrigo được kể đến trong số những tác phẩm nổi tiếng thế kỷ 20, đặc biệt là tác phẩm Concierto de Aranjuez của ông được đánh giá là một trong những tác phẩm đỉnh cao của âm nhạc Tây Ban Nha và nằm trong danh mục các bản guita concerto.

Rodrigo đã nhận được nhiều giải thưởng âm nhạc. Ông cũng tham gia giảng dạy âm nhạc trong nhiều năm và hoạt động tích cực trong tổ chức Arte y Propaganda de la ONCE" (Tổ chức Người khiếm thị Quốc gia Tây Ban Nha). Joaquin Rodrigo qua đời ngày 6/7/1999 tại Madrid, Tây Ban Nha.

The Concierto de Aranjuez là tác phẩm viết cho guitar cổ điển và dàn nhạc của nhà soạn nhạc người Tây ban Nha Joaquin Rodrigo. Được sáng tác năm 1939, đây là sáng tác nổi tiếng nhất của Rodrigo. Sự thành công của tác phẩm đã làm nên tên tuổi của ông như một trong những nhà soạn nhạc quan trọng của thế kỷ 20.

Tác phẩm được lấy nguồn cảm hứng từ những khu vườn tại Palacio Real de Aranjuez, cung điện mùa xuân và những khu vườn được xây dựng từ thời vua Phillip II vào nửa cuối thế kỷ 16 và được vua Ferdinand VI sửa sang lại vào giữa thế kỷ 18. Thông qua việc gợi lên những âm thanh của thiên nhiên, tác phẩm đưa người nghe tới những nơi chốn, những khoảnh khác khác nhau.

Bản concerto bao gồm 3 chương: Allegro con spirito, Adagio và Allegro gentile.

Maurice Ravel (1875 – 1937), nhà soạn nhạc người Pháp, là một trong số những nhà soạn nhạc quan trọng và có ảnh hưởng tới nền âm nhạc đầu thế kỷ 20. Cùng với Claude Debussy - là ví dụ điển hình của trường phái âm nhạc Ấn tượng và một số tác phẩm của họ có sự tương đồng bề ngoài, Ravel lại sở hữu một tiếng nói độc lập trong đó tình yêu âm nhạc của ông lớn mạnh bao trùm vô số các thể loại, gồm Baroque của Pháp, âm nhạc của Bach, Mozart, Chopin, âm nhạc truyền thống dân gian của Tây Ban Nha, nhạc jazz và blues Mỹ. Vẻ thanh lịch, nét hào phóng trữ tình trong các tác phẩm của ông không phải là những điểm lớn để so sánh với các tác phẩm cùng thời, mà là sự tinh xảo, tỉ mỉ được khắc hoạ trong đó. Ông là một nhà hoà âm tài năng, một lĩnh vực âm nhạc mà cho tới giờ vẫn chưa có tên tuổi nào có thể so sánh được.

Boléro là tác phẩm giao hưởng chỉ bao gồm một chương duy nhất của nhà soạn nhạc Maurice Ravel. Ban đầu được soạn riêng cho một vở balê theo sự đặt hàng của nữ diễn viên balê người Nga Ida Rubinstein, Boléro là tác phẩm nổi tiếng nhất của Ravel và được công diễn lần đầu vào năm 1928. Boléro là tác phẩm điển hình cho thủ pháp chuyển đổi phong cách và tái sáng tạo các điệu nhảy. Đây cũng là một trong những tác phẩm cuối cùng của ông trước khi ông phải dừng sáng tác vì lý do sức khoẻ. Sau Boléro, chỉ có hai tác phẩm được sáng tác sau đó là hai bản piano concerto và chùm ca khúc Don Quichotte à Dulcinée.