Tchaikovsky viết tác phẩm “Khúc biến tấu trên chủ đề Rococo” vào tháng 12/1876 tặng nghệ sĩ cello Wilhelm Fitzenhagen, đồng nghiệp của ông tại Nhạc viện Moskva.

 Tác phẩm này của ông chứa chan ánh nắng mặt trời, êm dịu và mang tinh thần của Mozart. Đây là tác phẩm cuối cùng của ông trước năm định mệnh, năm bắt đầu quan hệ với người bảo trợ Nadezhda von Meck và cũng là năm đầu tiên của cuộc hôn nhân đầy sóng với người phụ nữ mà ông không hề hiểu.
Cuộc hôn nhân kết thúc cùng với thời điểm Fitzenhagen biểu diễn tác phẩm lần đầu tiên ở Moskva vào 11-1877 dưới sự chỉ huy của Nikolai Rubinstein. John Warrack nhận xét “sự đồng điệu của nhạc sĩ với khúc rococo cho thấy khả năng cấu trúc chủ đề âm nhạc của ông trên một giai điệu là rất kinh điển nhưng không khác với bản sắc âm nhạc của chính mình”.

Tác phẩm biểu thị sự gắn bó của Tchaikovsky với “phong cách galant” của thế kỷ XVIII. Nhưng nhà soạn nhạc rõ ràng là chỉ dành cho nó một sự quan trọng thứ yếu, bởi vì ông đã để cho nghệ sĩ violoncello Fitzenhagen thực hiện những sự thay đổi lớn, về thứ tự các biến tấu, cũng như nhiều chi tiết về nội dung âm nhạc. Bản Khúc biếu tấu được lưu hành kể từ khi tác phẩm được trình diễn lần đầu tiên không phải là bản gốc của Tchaikovsky, đây là tác phẩm được Fitzenhagen chỉnh sửa. Fitzenhagen đã bỏ đi một trong tám khúc biến tấu và thay đổi thứ tự của bảy khúc còn lại.

Chỉ có nhà xuất bản Jurgenson đã tỏ ra không tán thành việc này, nhưng tuy vậy vẫn ấn hành tác phẩm theo bản sửa của Fitzenhagen. Bản viết gốc chỉ xuất bản trong khuôn khổ Toàn tập tác phẩm của Tchaikovsky thực hiện dưới thời Liên Xô. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều nhà biểu diễn vẫn bằng lòng với bản của Fitzenhagen. Sau một số nhịp của dàn nhạc, chủ đề duyên dáng, giản dị và ca hát hoàn toàn cổ điển đã được trình bày bằng đàn độc tấu. Trong tám biến tấu, các biến tấu 1,2, 4, 6, 8 đầy tính chất kỹ xảo điêu luyện thuần túy. Biến tấu 2 được tiếp theo một phần cadence đặc biệt kỳ tài, biến tấu 5 được chia sẻ giữa chất ca hát và những nét nhạc chạy staccato chặt chẽ. Trong biến tấu 7, chất cantilène được thể hiện mang dáng dấp của một bản valse chậm và bi thương, trước phần biến tấu 8 rộng lớn và huy hoàng.

Trong bản viết của Fitzenhagen, biến tấu 7 giữ vị trí của biến tấu 3, biến tấu này, được dẫn trước bằng cadence, đã được chuyển vào vị trí số 6. Biến tấu 8 bị loại bỏ và biến tấu 4 đã kết thúc liên khúc. Tuy nhiên, cả trong hai bản, có một ấn tượng chung về một sự lạm dụng tính chất kỹ xảo, bên cạnh những trang nhạc hiếm hoi thật sự có cảm hứng.