Phát biểu của nhà thơ Hữu Thỉnh tại Đại hội X Hội Nhạc sĩ Việt Nam

10/08/2020

Nhiệt liệt chúc mừng tất cả các nhạc sĩ hội viên dự Đại hội nhiệm kỳ X Hội Nhạc sĩ Việt Nam!

Thưa các bác, các anh, các chị - những người bằng tài năng của mình đã góp phần đưa cả dân tộc chúng ta bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ và giành toàn thắng trong sự nghiệp giải phóng Dân tộc.

Xin cám ơn, chúc sức khỏe những người anh, những người thầy, những nhạc sĩ lão thành đã có công lớn đối với văn hóa, đối với đất nước.

Tôi rất xúc động được gặp, được cầm tay, được kết bạn với nhiều tài năng trẻ - một đội ngũ sung sức đầy tiềm năng của giới âm nhạc chúng ta, và tôi hy vọng cũng như mọi người đặt hy vọng vào thế hệ đầy tiềm năng này.

Trong 30 năm qua, cùng với nhân dân cả nước, giới văn học nghệ thuật của chúng ta đã và đang góp phần vào việc rất trọng đại, có thể nói chưa từng có, đó là góp phần đưa dân tộc ta, đưa đất nước ta bước vào xã hội công nghiệp – một sự kiện chưa từng có trong lịch sử. Dân tộc ta đã trải qua biết bao cuộc chiến tranh và đã chiến thắng rất vẻ vang, nhưng với xã hội công nghiệp chúng ta chưa có kinh nghiệm gì, chúng ta chưa trải qua, cho nên chặng đường góp phần đưa dân tộc tiến vào xã hội công nghiệp gian nan, bỡ ngỡ, mới mẻ vô cùng. Trong xã hội công nghiệp, mối liên kết, phối hợp giữa các thành phần kinh tế, giữa trong nước và ngoài nước phát triển rất mạnh, nhưng trong xã hội công nghiệp sự cạnh tranh giữa các thành phần kinh tế quyết liệt, có thể nói là gay gắt. Trong xã hội công nghiệp sự xung đột giữa các mối lợi ích cũng rất quyết liệt, vậy thì con người sống trong một xã hội như vậy cần phải chuẩn bị gì, cần phải có hành trang gì. Trước hết, để tiến vào xã hội công nghiệp chúng ta phải có hành trang về văn hóa và đội quân văn hóa của Đảng đã góp phần chuẩn bị hành trang cho dân tộc ta bước vào xã hội công nghiệp. Văn học nghệ thuật trong đó có các đội ngũ các nhạc sĩ có mặt ở đây, với bề dày lịch sử hơn 60 năm thành lập Hội Nhạc sĩ Việt Nam, chúng ta đã góp phần cho dân tộc ta, cho đất nước ta đi hết thắng lợi này đến thắng lợi khác. Tôi tin tưởng rằng giới nghệ sĩ Việt Nam, giới nhạc sĩ Việt Nam chắc chắn cũng sẽ góp phần xứng đáng đưa dân tộc ta tiến vào xã hội công nghiệp với mục đích xây dựng đất nước ta Dân giàu – Nước mạnh – Dân chủ - Công bằng – Văn minh.

Trong nhiệm kỳ vừa qua, Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam khóa IX làm được rất nhiều việc về đẩy mạnh sáng tác, về đẩy mạnh lý luận phê bình, về đào tạo tài năng trẻ, về giao lưu hội nhập quốc tế… Có thể nói là những cố gắng toàn diện. Tuy vậy, có một vấn đề chúng ta đã thấy từ lâu, nhưng giải quyết chưa xong và không mấy hiệu quả, mà nó đang phát triển ngoài mong muốn của chúng ta, đó là sự phát triển của âm nhạc thương mại - âm nhạc thị trường lôi cuốn không ít giới trẻ. Bản chất của âm nhạc thương mại là gì, bản chất của âm nhạc thương mại – âm nhạc thị trường là tuyệt đối hóa chức năng giải trí, nó tước bỏ nhiều chức năng cao quý của văn học nghệ thuật để chỉ còn một chức năng duy nhất là giải trí – giải trí – và giải trí mà thôi. Như vậy là mất cân đối, mất hài hòa và lệch chuẩn như nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân đã nói, điều đó không thể bỏ qua và không thể yên tâm được, hơn nữa lại xuất hiện xu thế tâm lý sùng ngoại, nhạc Pop, nhạc Rock và chỉ có Pop và Rock thôi, dẫn đến nguy cơ rất nghèo nàn, đơn điệu về âm nhạc, Rock cũng có thể được, Pop cũng có thể được, nhưng chỉ có Pop và Rock thôi không biết đến gì hết nhạc dân tộc thì quá nghèo nàn và quá đơn điệu về văn hóa, chưa nói đến một nguy cơ là sẽ dẫn người ta đến tình trạng thiếu quê hương ngay trên quê hương của mình, thiếu văn hóa ngay trên đất nước văn hóa của mình. Một người có trách nhiệm, một người có tâm huyết, không thể yên tâm trong tình hình nhạc thương mại hiện nay. Vậy chúng ta phải làm gì, chúng ta đã dám nhìn thắng vào sự thật thì chúng ta phải quyết tâm sửa chữa và điều chỉnh lại. Trước hết, theo tôi nghĩ quan trọng nhất là chúng ta động viên toàn bộ tài năng của giới âm nhạc làm cho dòng chảy âm nhạc chính thống của chúng ta mạnh mẽ lên, hay lên, cất bước lên, kéo toàn bộ tài năng của chúng ta xây dựng cho dòng âm nhạc chủ lưu của đất nước, đó là Dân tộc, đó là yêu nước, đó là Nhân văn, đó là Dân chủ, đó là Hòa nhập tích cực… cái hay, cái đẹp sẽ cuốn tất cả mọi người đi tới mục đích xây dựng một xã hội văn hóa, thịnh vượng và phát triển.

Mối quan tâm đầu tiên là xây dựng dòng chủ lưu của văn học; thứ hai chúng  ta phải giải quyết vấn đề thương mại trong âm nhạc, nhưng đây lại là một vấn đề rất tế nhị, bởi vì đây là sở thích, có những vấn đề chính đáng của nó, nhu cầu giải trí là chính đáng, nhưng tuyệt đối cái nhu cầu giải trí không biết các nhu cầu khác thì không được, cho nên sở thích yêu cầu về giải trí là chính đáng nhưng tuyệt đối nó thì lại lệch chuẩn, nhưng đây là vấn đề văn hóa thì phải lấy văn hóa giải quyết văn hóa, thì mới có thể giải quyết tận gốc vấn đề, nếu chúng ta vội vã áp đặt những biện pháp hành chính thì hiệu quả không cao và không giải quyết được tận gốc vấn đề. Do đó giờ đây có một Phó Chủ tịch nữ chuyên về công tác lý luận phê bình, tôi đề nghị Ban Chấp hành Hội Nhà Văn và Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ tập trung đẩy mạnh sáng tác và tập trung giải quyết vấn đề lý luận phê bình để khắc phục bằng được điều chỉnh tình hình nhạc thương mại, điều chỉnh tình hình tuyệt đối hóa chức năng giải trí trong âm nhạc như hiện nay, bởi vì trước mắt của chúng ta là hàng triệu người trẻ tuổi đang lớn lên, chúng ta phải có trách nhiệm với tương lai bằng điều chỉnh thị hiếu âm nhạc của công chúng.

Trong những ngày qua, tôi có thể vui mừng thay mặt Đảng Đoàn Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam báo cáo đồng chí Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Trưởng ban Chỉ đạo Đại hội là Đại hội Hội Nhạc sĩ Việt Nam khóa X đã thành công rất tốt đẹp. Đại hội thực sự trở thành một đợt sinh hoạt nghệ nghiệp chính trị rộng lớn, ấm cúng, đoàn kết, đồng thuận, nhất trí, thực sự là một ngày hội của giới âm nhạc Việt Nam.

Tôi hy vọng là với thành công này, Hội Nhạc sĩ Việt Nam sẽ bước sang một trang đường mới phát triển tốt đẹp, xứng đáng với sự mong đợi của Đảng của nhân dân và trong niềm vui chung xin phép các bác, các anh, các chị cho tôi ôm hôn tất cả mọi người! Chúc sức khỏe và thành công!

Tin liên quan

27/08/2020
Sách Hình thức Hình thức âm nhạc* là một công trình có nhiều công phu sáng tạo và khoa học. Tác giả phải đọc nhiều tập sách âm nhạc, trải qua hàng ngàn bài hát để ...
08/08/2020
(Tại Đại hội Hội Nhạc sĩ Việt Nam lần thứ X, nhiệm kỳ 2020-2025) Hà Nội, ngày 07 tháng 8 năm 2020 Thưa các vị đại biểu, các nhạc sĩ cùng toàn thể các đồng chí! Hôm nay, tôi rất vui ...
03/08/2020
Mặc dù phim "Trưng Vương" vẫn đang trong quá trình thực hiện nhưng ca khúc "Còn gì để mất" (OST phim ngắn giới thiệu nữ tướng Bát Nàn) đã có mặt trong danh sách bảng xếp hạng Billboard là mộ...
02/08/2020
Khẳng định không có phần thưởng nào được đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ quý hơn phần thưởng môi trường tự do sáng tạo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị ngành tuyên giáo kiế...