Đổi mới biểu diễn nhạc cổ điển: Khán giả cứ vỗ tay thoải mãi!
"Nhạc cổ điển phải thay đổi, hoặc là chết" – Max Hole, người đứng đầu mảng kinh doanh nhạc cổ điển của hãng Universal Music kêu gọi các nhạc công nhạc cổ điển thay đổi cả cách ăn mặc, chơi nhạc hào hứng hơn và khuyến khích khán giả vỗ tay bất cứ lúc nào họ muốn.
Đó là những điều họ có thể làm để thu hút nhiều khán giả hơn đến với nhạc cổ điển, dòng nhạc lâu nay vẫn bị coi là khá khép kín với khán giả đại chúng. Nghệ sĩ có thể bộc lộ cảm xúc nhiều hơn thậm chí giao lưu với khán giả, đó là điều Hole hy vọng.
Max Hole trước đây làm quản lý trong ngành công nghiệp âm nhạc, đứng sau thành công của Eminem, Justin Bieber hay Bon Jovi. Ông mới tiếp quản vị trí chủ tịch và giám đốc điều hành bộ phận quốc tế của Universal Music bên ngoài nước Mỹ vài tuần trước. Sự có mặt của Hole được hy vọng sẽ mang đến những thay đổi lớn ở các hãng đĩa chuyên về nhạc cổ điển như Decca và Deutsche Grammophon.
Đã đến lúc cởi bỏ áo vest "chim cánh cụt"
Trong một bài nói chuyện ở Hiệp hội các dàn nhạc Anh quốc (ABO) ở Leeds gần đây, Hole nói với các thính giả rằng các nhạc sĩ cổ điển cần "lèo lái làn sóng đổi thay" và bày tỏ nỗi lo sợ rằng những người theo chủ nghĩa truyền thống sẽ cản trở sự phát triển của dòng nhạc này.
Ở Anh, đã có vài dàn nhạc thử cởi bỏ áo vest khi biểu diễn để giảm bớt cảm giác "ngột ngạt" và khiến khán giả thấy gần gũi hơn. Ý tưởng mà Max Hole nêu ra có thể tạo nên cuộc cách mạng về mặt tiếp nhận đối với dòng nhạc cổ điển.
Theo Max Hole, nhạc cổ điển phải từ bỏ hình ảnh "tinh hoa", xa rời khán giả đại chúng và chứng minh nó là một thể loại nhạc mà người ta có thể thoải mái thưởng thức, bởi thực tế nó đang đối mặt với "cái chết" nếu không đi theo hướng đó.
Ông cũng kêu gọi ngành công nghiệp nhạc cổ điển phải cố gắng bắt kịp cuộc cách mạng nhạc điện tử, từ nhạc số tải qua mạng, streamin (nghe nhạc trực tiếp trong khi tải), cho đến mạng xã hội.
Hole bộc lộ quan niệm rất mới và phóng khoáng khi cho rằng nhạc cổ điển cần được quảng bá rộng ra bên ngoài những nhóm khán giả hiện có, không chỉ là với giới trẻ. Bản thân ông cũng đến với nhạc cổ điển mà không gặp trở ngại nào về tâm lý tiếp nhận. "Những người như tôi cảm thấy nhạc cổ điển không phải là thứ chỉ dành cho giới tinh hoa, quá bí ẩn hoặc hãm tài".
"Các nhạc sĩ, nhạc công nên xem lại trang phục của họ khi biểu diễn, họ cần làm thế nào để gần gũi với khán giả hơn. Sự gần gũi đó không chỉ thể hiện qua vài động tác cúi chào lúc kết thúc tiết mục biểu diễn".
Khán giả nên vỗ tay
"Trở ngại của nhạc cổ điển không chỉ là những rào cản về mặt xã hội hay tài chính, đó còn là sự bình đẳng về vật chất và không gian kiến trúc. Những tòa nhà hoành tráng mà lâu nay người ta vẫn chơi nhạc trong đó tạo cảm giác khép kín, xa cách, khiến khán giả thấy không thoải mái".
Các buổi hòa nhạc trực tiếp không thu hút công chúng lắm, ông nhận xét, "bởi có quá nhiều nghi thức bất thành văn khiến người ta bối rối và sợ hãi". Ông Hole cho rằng phong cách của những dàn nhạc giao hưởng như Simon Bolivar Youth Orchestra quá hoa mỹ và kiểu cách.
"Khán giả nên được vỗ tay nhiều như họ muốn. Thậm chí, tôi còn nghĩ rằng khi khai sinh ra nhạc cổ điển, người ta đã không nghĩ đến việc cấm vỗ tay".
Bản thân Hole cũng muốn "nhảy lên, hét và huýt sáo" mỗi khi nghe bản giao hưởng số 9 của Beethoven, nhưng ông đã phải im lặng, đến ho cũng không dám.
"Chúng ta sống ở một thời đại mở ra nhiều cơ hội lớn nhưng cũng có nhiều nguy hiểm chết người. Nếu chúng ta nắm bắt được cơ hội, âm nhạc cổ điển sẽ được phổ biến một cách rộng rãi mà nếu là vài năm trước thì đó dường như là điều không thể".
Mở ra xu hướng mới
Bài phát biểu của Hole ở Leeds đã không vấp phải những phản đối gay gắt, dù có vài ý kiến góp ý về những đề xuất cụ thể của ông. Cũng có người cho rằng lâu nay các dàn nhạc giao hưởng ở Anh đã thử nghiệm nhiều cách để mở rộng đối tượng khán giả.
Michael Eakin, giám đốc điều hành dàn nhạc Liverpool Philharmonic và cũng là Chủ tịch Hiệp hội ABO, nói với Independent: "Tôi đồng ý với hầu hết những điều ông ấy nói. Tôi không nghĩ thay đổi sẽ gây hại cho nhạc cổ điển. Sự kết nối giữa khán giả và nghệ sĩ trên sân khấu càng gắn kết càng tốt. Lời kêu gọi của Hole là rất đúng".
"Chúng tôi không bao giờ muốn xa lánh khán giả", Eakin nói thêm.
Hole cũng giải thích thêm rằng ông lên tiếng vì thấy mình có thể đại diện cho một bộ phận lớn công chúng, những người yêu nhạc cổ điển nhưng cảm thấy không thể hòa nhập được.
(Nguồn: thethaovanhoa.vn)