Tổ quốc ta đã hình thành và phát triển rất sớm theo chiều dọc lẫn chiều ngang qua những bước chân mở cõi của 54 dân tộc anh em. Từ đồng băng lên miền núi, tù vùng sông Hồng màu mỡ đến vựa lúa Nam Bộ. Qua miền trung nắng gió khô cằn, đến Tây Nguyên đất đỏ Bazan vươn ra biển lớn là Hoàng Sa, Trường Sa, Phú Quốc, Thổ Chu.v.v… Không ít các đồng nghiệp của chúng ta đã được sinh ra, lớn lên, đứng chân và hoạt động âm nhạc trên vùng địa linh nhân kiệt này. Họ luôn có mặt trên những địa bàn nóng bỏng, trên những công trường, nông trường, hầm lò, nhà máy, trường học… để nắm bắt cuộc sống viết lên những tác phẩm để đời. Họ là những chàng trai, cô gái là người Kinh, người Thượng. Họ là bậc tiền bối sáng lập Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Nhiều người đã thành danh nổi tiếng, là thầy của các thầy dạy nhạc hiện nay, nhưng đều ở tuổi U70, U80, U90… Còn nhiều hoài bão nhưng không ít trường hợp “lực bất tòng tâm” đáng kính.

Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn (trái) và đồng nghiệp trẻ Doãn Nguyên trong Đại hội IX

Một thế hệ nhạc sĩ U60 trở xuống đang sung sức, giàu nhiệt huyết, tâm đắc với nghề, được đào tạo, muốn khăng định mình và đã có thành công đáng ghi nhận.

Văn hóa nghệ thuật là một mặt trận, nghệ sĩ là chiến sĩ trên mặt trận ấy. Bác Hồ đã dạy như vậy. Thời đại nào có con người nấy, nghệ thuật nào có công chúng ấy. Chúng ta đang xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Trong đó có âm nhạc. Do đó trong đại hội này, tôi mong rằng qua lá phiếu, các đại biểu thể hiện tình cảm và trách nhiệm cần bầu chọn đúng người, đúng việc đại diện cho vùng miền, độ tuổi còn trẻ khỏe, nữ nam, có nhân cách, nghề nghiệp được mọi người quý mến để giữ trọng trách trong nhiệm kỳ mới. Vì sự nghèo cách mạng là sự nghiệp của nhân dân, vì dân chủ, công bằng, tiến bộ xã hội.

Phụ lục:

1. Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã hình thành và phát triển gần 60 năm (1957-20 15) chỉ vài mươi năm sau, Hội ta sẽ tròn 100 tuổi. Những sự kiện, những con người sẽ xa vắng, cái được cái chưa được sẽ bị mờ dần. Là đơn vị anh hùng, thiết nghĩ, ghi chép lịch sử hội là việc làm cần được đặt ra trong nhiệm kỳ mới này.

2. Hàng năm Hội Nhạc sĩ Việt Nam đều thực hiện chấm thi và trao giải, nhưng những tác phẩm được trao giải ít được lan tỏa vào cuộc sống. Vì đâu? Theo tôi đó là sự cộng hưởng đồng bộ từ nhà xuất bản, trung tâm sản xuất băng đĩa nhạc, các đài phát thanh, truyền hình cả nước mà hội ta đã đặt vấn đề phối hợp nhưng đứng trước cơ chế thị trường và xã hội hóa lại thiếu một vị chỉ huy chung nên việc phổ biến các tác phẩm âm nhạc còn bị ngưng đọng. Đồng thời các cơ quan có thẩm quyền chưa thật sự thấu hiểu, đặc trưng của nghệ thuật âm nhạc là ba lần sáng tạo (sáng tác, biểu diễn, và công chúng thụ hưởng), đặc biệt là đầu tư cho đầu ra của tác phẩm để tác phẩm có điều kiện đến được với công chúng. Các giá trị vật chất của nhân dân cần được phục vụ trở lại nhân dân thông qua các giá trị tinh thần trong sáng đó là các tác phẩm nghệ thuật âm nhạc.

3. Trung tâm bản quyền âm nhạc Việt Nam là đơn vị được Nhà nước tặng thưởng huân chương vì những việc làm hữu ích, chăm lo quyền lợi của các nhạc sĩ với tinh thần trách nhiệm “trong sáng”. Nhưng tôi được biết còn có những điều tiếng cho rằng Trung tâm đã thu trên dưới 20% phí dịch vụ để đầu tư v.v… chưa kể Nhà nước thu từ 5 đến 10 % thuế thu nhập cá nhân đương nhiên. Việc làm “trong sáng” này càng phải được “tỏa sáng” hơn bằng công cụ do cơ quan kiểm toán và thanh tra cấp trên vào cuộc chứng minh.

Theo tôi các nội dung nêu trên là “những việc cần làm ngay”.

Tham luận Đại hội IX, 6/2015

Phạm Minh Tuấn (TP Hồ Chí Minh)