Đến nay, Hội Âm nhạc Đà Nẵng đã có 103 hội viên, trong đó có 40 hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam gồm các lĩnh vực: Sáng tác, lý luận, biểu diễn, đào tạo. Với số lượng nhạc sĩ nhiều nhất trong các tỉnh thành miền Trung, lại có nhiều tác phẩm đạt chất lượng nghệ thuật cao được ra đời đã khẳng định sức sáng tạo từ tài năng tiềm tàng của nhạc sĩ Đà Nẵng, góp phần làm phong phú thêm diện mạo văn hóa nghệ thuật thành phố. Trong số đó, có nhiều nhạc sĩ sáng tác đã nhận giải thưởng của Hội Nhạc sĩ Việt Nam cũng như các tổ chức, đoàn thể Trung ương và địa phương về lĩnh vực sáng tác như: Phan Ngọc, Thanh Anh, Minh Đức, Trần Ái Nghĩa, Thái Nghĩa, Đình Thậm, Trương Duy Huyến, Trần Ngọc Sanh, Nguyễn Hoàng, Nguyễn Minh Sơn, Nguyễn Duy Khoái, Trịnh Tuấn Khanh, Hoàng Dũng, Quang Trung, Mai Danh, Xuân Minh, Tôn Thất Bằng, Phương Tài, Quang Khánh, Quang Thành, Đinh Gia Hòa, Văn Nhi Phan, Trương Kim Hùng..; Các nhạc sĩ trẻ: Cao Tâm, Nam An, Trần Lành, Trương Quang Đức, Nguyễn Nhẫn...luôn đồng hành cùng những đổí thay mới mẻ của Đà Nẵng, cũng có khá nhiều tác phẩm âm nhạc giá trị ra đời từ các cuộc vận động sáng tác của địa phương và Trung ương, nhất là các cuộc thi viết ca khúc về Đà Nẵng do thành phố phát động với sự tham gia của các nhạc sĩ tên tuổi trong cả nước. Trong tiến trình 5 năm qua, khá nhiều tác phẩm âm nhạc có giá trị lần lượt được xuất hiện trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Ban Chấp hành Hội Âm nhạc TP Đà Nẵng nhiệm kỳ 2018-2023

Bên cạnh đó, các nhạc sĩ lý luận dù quá ít ỏi, song cũng có những đóng góp đạt hiệu quả nhất định cho phong trào với những tên tuổi quen thuộc như: Trương Đình Quang, Trần Hổng, Văn Thu Bích. Họ cũng chính là những người đầy tâm huyết trong việc bảo tồn và phát huy nền âm nhạc dân gian của xứ Quảng, họ có nhiều bài viết và công trình nghiên cứu âm nhạc dân tộc giá trị đạt giải cao và phục vụ công chúng có nhu cầu tìm hiểu về âm nhạc truyền thống và hiện đại của vùng đất này. Trong đó có nhạc sĩ duy nhất tại Đà Nẵng đạt giải thưởng của Hội đồng Lý luân phê bình Trung ương trong năm 2018. Bên cạnh sự phát triển của hai chuyên ngành sáng tác - lý luận, những người hoạt động trên lĩnh vực biểu diễn cũng có những đóng góp dáng kể. Nếu sau ngày giải phóng, lớp ca sĩ kỳ cựu trở vể từ chiến khu lại tiếp tục có chân trong biên chế các doàn văn cõng chuyên nghiệp như: Kim Oanh, Quốc Hung, Trần An, Thanh Hoài, Thanh Mai, Mai Hốt... cùng các nghệ sĩ diễn tấu nhạc cụ như: Danh Thắng (violon), Lưu Học (đàn bầu), Linh Chi (đàn tranh), Mạnh Hung (sáo trúc)... Đến nay, mặc dù đã lớn tuổi và ở nhiều cương vị khác nhau, song họ vẫn còn tiếp tục hỗ trợ được nhiều cho phong trào âm nhạc của địa phương. Sau lớp nghệ sĩ đàn anh này lại xuất hiện các giọng ca đầy nội lực như: Thanh Trà, Ngọc Lê, Quang Hào, Mỹ Nương, Thu Huyền, Ngọc Diệp, Thu Sương, Hà Bắc, Tiến Dũng, Thanh Yên, Thu Sương, Lê Vân...

Chủ tịch Hội Nhạc sĩ VN Đỗ Hồng Quân tại Đại hội Đà Nẵng

Bên cạnh những tài năng âm nhạc trẻ trung sung sức có Mỹ Tâm, Kasim Hoàng Vũ, Tố Ny... nay đã trở thành ngôi sao ca nhạc trẻ vang tiếng cả nước. Đáng kể 5 năm qua có các tài năng âm nhạc thiếu nhi như: Hồng Minh, Tuấn Kiệt đã liên tục đạt giải quán quân The voice kids trong phạm vi cả nước. Lĩnh vực đào tạo cũng được quan tâm, ngoài các lớp học tại Trường Cao đẳng VHNT Đà Nẵng thì nhiều cơ sở dạy nhạc do các nhạc sĩ Nguyễn Văn Hiếu, Vĩnh Thuận, Nguyễn Văn Sơn...tổ chức cũng phát triển tốt.

Phần lớn đã sớm khẳng định mình trong giới ca nhạc với những giải thưởng cao tại các liên hoan, hội diễn khu vực, quốc gia và quốc tế. Những giải thưởng dành cho các nhạc sĩ, nghệ sĩ, ca sĩ Đà Nẵng dù đang sinh sống tại ĐN hay đã xa quê từ lâu, đều là minh chứng sống động về sự lớn mạnh của phong trào âm nhạc thành phố chúng ta trong thời gian qua. Tất cả những khởi sắc ấy đã phả vào dời sống âm nhạc của Đà Nẵng một luồng sinh khí mới, nhất là trong bối cảnh thành phố đang biến đổi từng ngày, đồng thời đất nước đang phát triển về mọi phương diện; đặc biệt sự bùng nổ về thông tin, sự ra đời các phương tiện kỹ thuật nghe nhìn hiện đại đã làm cho nhu cầu thưỏng thức của công chúng đa dạng, đòi hỏi nghệ thuật âm nhạc phải đáp ứng dược thị hiếu mới của công chúng.

Một điểm sáng nổi bật là sau 40 năm hoạt động, mãi đến Đại hội Hội NS Việt nhiệm kỳ 2015-2020, Hội Âm nhạc Đà Nẵng mới có Chủ tịch hội được bầu vào Ban Chấp hành Hội NS Việt Nam, đó là nhạc sĩ Trần Ái Nghĩa. Điều ấy đã góp phần gia tăng thêm trọng lượng tiếng nói của Hội Âm nhạc đối với cả nước để hoạt động của hội thêm đa dạng, khởi sắc.

Hội Âm nhạc Đà Nẵng đã phối hợp với Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức các kỳ Liên hoan âm nhạc, các Trại sáng tác và các kỳ kỷ niệm Ngày Âm nhạc 3/9 hàng năm rất thành công. Đặc biệt Đà Nẵng được Hội NSVN chọn tổ chức lễ kỷ niệm 60 năm đồng hành cùng dân tộc thật hoành trangsm tạo ấn tượng sâu sắc cho người xem.

Trong hoàn cảnh đời sống vật chất hãy còn nhiều khó khăn, các nhạc sĩ vẫn chuyên tâm sáng tác, nghiên cứu; các giọng hát, tiếng đàn vẫn thường xuyên ngân vang. Mặc dù có người vì quá vướng bận chuyện áo cơm, đành tạm xếp bút, gác đàn giã từ âm nhạc, song phần lớn trong số họ vẫn cố gắng vượt qua những lo toan vất vả của đời thường, say mê sáng tác, biểu diễn và lặng lẽ gửi gắm cả niềm đam mê vào âm nhạc, tạo nên những trái ngọt đáng tự hào, góp phần làm phong phú thêm đời sống âm nhạc trong bối cảnh hội nhập văn hóa ngày càng đa dạng.

Đáng mừng là những tuyển tập ca khúc chung và riêng; các đĩa nhạc đã ra đời. Chỉ tính kể từ năm 2013 đến nay đã có hàng trăm ca khúc của nhạc sĩ Đà Nẵng được phát hành. Các Album chung lần lượt ra đời như: Tình yêu Đà Nẵng (2015), Nhịp thời gian (2017)..., các CD, MV cá nhân cũng góp mặt song song. Từ đó đến nay đã có nhiều cuộc thi, nhiều cuộc vận động được thành phố tổ chức nhưng vẫn còn rất nhiều ca khúc còn lặng im đâu đó trong ký ức tác giả.

Có điều đáng suy ngẫm là hằng năm nhiều cuộc thi nhan sắc ở Việt Nam đều có hoa hậu, hoa khôi... thì vì sao lại có cuộc thi sáng tác ca khúc diễn ra tại Đà Nẵng rất nhiều năm mới tổ chức một lần lại không có giải nhất. Thật ra chỉ so sánh với các ca khúc trong cùng một cuộc thi, bài nào nổi trội nhất thì Ban Giám khảo nên thống nhất quyết định trao giải nhất, việc trao giải nhì không giải nhất đã làm mất niềm tin cả với người tham dự lẫn công chúng, họ cho rằng do thiếu kinh phí hoặc hoài nghi do vấn đề nhạy cảm nào khác. Có nhiều ý kiến cho rằng với lý do ấy xem như cuộc thi chưa thành công trọn vẹn, thiếu tính thuyết phục. Cuộc thi sắp tới liệu có lập lại tình trạng ấy không?

Nhiều nhạc sĩ tâm huyết cho ra đời những đứa con tinh thần nhưng rồi sáng tạo ấy cũng lặng thinh trong ngăn tủ, bởi không có kinh phí dàn dựng để phổ biến tác phẩm đến với công chúng. Tình trạng hiện nay, sau khi toàn tâm sáng tác một ca khúc, nhạc sĩ muốn đưa tác phẩm của mình trình làng thì phải đầu tư dàn dựng phối âm, phối khí chỉnh chu, nếu thực hiện tại TP HCM và Hà Nội là không dưới 50 triệu một bài, chí ít ở ĐN cũng tốn trên dưới 5 triệu đồng. Trong khi giải thưởng một cuộc thi ca khúc cấp quốc gia phần lớn cũng chưa cao hơn 50 triệu, thì nói chi đến cấp thành phố. Phải chăng vì lẽ đó, nhiều đứa con tinh thần của các nhạc sĩ mãi nằm yên trong bộ sưu tập lặng lẽ của mình. Chưa có CD thành phẩm tốt có nghĩa là chưa được cơ hội ngân vang và lan tỏa. Phải thấy rõ là phần phối âm - phối khí đã nâng cao chất lượng nghệ thuật và sức hấp dẫn cho tác phẩm âm nhạc rất nhiều. Đơn cử trong các cuộc thi ca nhạc trên sóng truyền hình thì các tác phẩm được đầu tư dàn dựng, phối âm chu đáo luôn tạo được ấn tượng không chỉ cho Ban Giám khảo mà còn cho cả khán giả. Đầu mùa hạ năm 2018, giới âm nhạc cả nước hân hoan đón nhận tin vui khi thành phố Đà Nẵng phát động cuộc thi sáng tác ca khúc về Đà Nẵng sau 5 năm kể từ cuộc thi gần nhất. Tuy nhiên, bên cạnh đó là nỗi lo về việc gửi tác phẩm tham dự. Hầu hết các cuộc thi theo quy định phải được thực hiện CD chứ không chỉ là bản nhạc trên giấy như hàng chục năm trước đây. Đó cũng là một trong những cản trở cho các nhạc sĩ, họ càng đắn đo, cân nhắc khi tham gia.

Chính vì thế, có một số nhạc sĩ hiện nay theo khuynh hướng vừa sáng tác vừa mở phòng thu âm, sáng tác để không quên nghề và giữ được tiếng tăm, còn phối âm phối khí để có nguồn kinh tế trang trải cuộc sống. So sánh với hai đầu đất nước, có nhiều NS chỉ có vài ca khúc tạo tiếng vang trong giới mộ điệu lại nổi đình đám ở lĩnh vực sản xuất âm nhạc, viết nhạc phim, nhạc cho MV, video clip, bởi phần lớn không sống được bằng sáng tác ca khúc. Do đó họ phải đầu tư phòng thu, cạnh tranh khốc liệt trong lĩnh vực phối âm – phối khí, các tên tuổi giỏi nghề này hiện diện chủ yếu ở TP HCM, Hà Nội, thâm niên như: Vy Nhật Tảo, Quốc Bảo, trẻ trung như: Dương Khắc Linh, Nguyễn Duy Hùng, Hoài An, Hoài Sa...Ở Đà Nẵng có các NS hoạt động lĩnh vực này lâu năm như: Xuân Minh, Trúc Lam, mới hơn là Cao Tâm, Nam Thắng... những nhạc sĩ này chỉ đếm trên đầu ngón tay, còn phần lớn phải lo toan mưu sinh nhọc nhằn thì khó toàn tâm sáng tác cho ra đời những tác phẩm hay.

Trong hai năm qua, chúng ta đã chứng kiến các MV tạo được hàng triệu view trên mạng không chỉ đem lại danh tiếng cho ca sĩ lẫn tác giả phối âm mà còn thêm phần lợi nhuận kinh tế khổng lồ như các ca sĩ: Mỹ Tâm, Hương Tràm, Noo Phước Thịnh, Sơn Tùng MTV; nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong, Khắc Việt, Hoàng Tôn, Mr. Siro.... Nhìn lại thêm cám cảnh cho nhạc sĩ Đà Nẵng. Có lẽ đã nhiều lần chúng ta nghe các nhạc sĩ than thở, viết xong bài hát rồi mà không có tiền để phối âm phối khí gửi tham dự các cuộc thi hoặc gửi các đơn vị nghệ thuật dàn dựng. Phổ biến là khi thẩm định tuyển chọn, Ban giám khảo, Hội đồng nghệ thuật muốn lắng nghe bài hát cùng lúc với nhìn bản nhạc bằng mắt. Điều đó làm hạn chế niềm tin của các tác giả khi không có điều kiện dàn dựng tác phẩm của mình để đưa tới các cuộc vận động gần xa. Đối với ca khúc còn khó về chi phí dàn dựng thì đừng nói chi đến các thể loại kinh điển hơn như: hợp xướng, à capella, romance, concerto, symphony... Các tác phẩm khí nhạc của các nhạc sĩ khác vẫn phải đành lãng quên để yên nghĩ lâu rồi trong ngăn kéo, bởi viết xong không có tiền dàn dựng thì xem như hết cơ hội đưa ra công chúng thưởng ngoạn.

Có thể nói, việc truyền thông, quảng bá cho ca khúc là rất cần thiết. Hai năm qua chúng ta thấy rõ dường như trên các thành phố lớn vang bóng các live show từng nổi đình nổi đám, trước trào lưu tổ chức các live show riêng lẻ đang dần kém hiệu quả, trước những thử thách khó khăn về việc thu hút khán giả tới nhà hát, giới showbiz Hà Nội, TP. HCM vẫn luôn nỗ lực tìm mọi phương cách làm mới mình để lôi cuốn khán giả. Họ đã thay đổi cách tiếp cận âm nhạc đến công chúng qua các live show quy tụ nhiều tác giả, đầy mới mẻ giàu màu sắc, tạo ấn tượng mạnh mẽ cho công chúng. Chúng ta đã từng biết đến các ca khúc dù rất dung dị, không đạt chất lượng nghệ thuật cao song vẫn lôi cuốn người xem do đề cập tới câu chuyện đời thường kết hợp phương thức quảng bá đầu tư công phu như: Em gái mưa của Mr. Siro do ca sĩ Hương Tràm thể hiện, hoặc hai năm qua Hà Anh Tuấn, Lam Trường, Bảo Anh... đầu tư làm MV tốn kém nhiều tiền của để đưa tác phẩm âm nhạc và giọng ca của mình đến công chúng, bởi họ tin rằng một khi công chúng đã tìm kiếm thưởng thức các MV đơn lẻ của ca sĩ thì sẽ chờ đợi để khi các live show được tổ chức sẽ có nhiều người hâm mộ tìm đến sân khấu, tụ điểm nhằm tận mắt xem lại những thần tượng của mình trực tiếp trên sân khấu thể hiện ca khúc mình yêu thích. Phải thấy rõ phương cách truyền thông, quảng bá hữu hiệu sẽ giúp tác phẩm âm nhạc được phổ biến nhanh để tới gần hơn với công chúng. Sau khi ca khúc ra đời rất cần tâm lực của đạo diễn dàn dựng, ca sĩ cũng như thông qua các mạng xã hội như Face book, Youtube, Zalo... để công chúng có thể thưởng thức bất cứ lúc nào họ thích.

Tương tự tại Đà Nẵng, gần đây có một số nhạc sĩ đã dàn dựng các live show nhỏ tổ chức tại các phòng trà, câu lạc bộ để giới thiệu tác phẩm mới của mình như nhạc sĩ trẻ Nam An tại phòng trà Thanh Trà. Dù số lượng khán giả không nhiều, song đó mới thật sự là những người bạn yêu quý tác giả chân tình, muốn được nghe tác phẩm mới của nhạc sĩ. Bước đầu các chương trình này đã đạt những thành công nhất định.

Nhìn chung những gì mà các nhạc sĩ đã làm được trong suốt 5 năm qua, quả thật đáng trân trọng, đáp ứng được niềm khát khao thiết thực của công chúng Đà Nẵng trong cuộc sống đương đại. Nằm trong bối cảnh chung của cả nước với sự quan tâm hỗ trợ của Hội Nhạc sĩ Việt Nam thì sự phát triển của đội ngũ hoạt động âm nhạc Đà Nẵng trong 5 năm qua, là một điểm sáng đáng khích lệ và phát huy. Một thời kỳ mới lại tới. Chúng ta có thể tin tưởng rằng diện mạo âm nhạc thành phố Đà Nẵng sẽ còn rực sáng hơn nữa trong công cuộc đổi mới của đất nước, trước những dự báo tốt đẹp về bao đổi thay lớn lao của thành phố bên bờ sông Hàn thân thương./.