Đối với nhiều người, tháp Eiffel là một kỳ quan kiến trúc và là biểu tượng của Paris. Trong hơn 100 năm qua, công trình bằng sắt này đã xuất hiện trong nhiều bộ phim, được nhắc đến trong nhiều ca khúc. Tuy nhiên, chẳng nghĩ tới việc Eiffel còn có thể trở thành một nhạc cụ.

Ít nhất, việc biến Eiffel trở thành nhạc cụ là mơ ước của Joseph Bertolozzi (54 tuổi), nhà soạn nhạc, kỹ sư âm thanh và còn là một nhà sưu tầm cồng chiêng người New York (Mỹ). Ông tin rằng Eiffel có thể được biến đổi thành “Tòa tháp Âm nhạc” thông qua việc thu âm những âm thanh tự nhiên phát ra từ tháp. “Tôi đã chứng minh với ban quản lý tháp Eiffel rằng tôi sẽ không làm tổn hại tới bề mặt cũng như cả tòa tháp” – Bertolozzi cho biết về ý định của mình.

Nhà soạn nhạc Mỹ Joseph Bertolozzi đang tìm những nốt nhạc trên tháp Eiffel.

Nảy sinh ý tưởng nhờ… vợ

Trong một cuộc phỏng vấn của tờ The New York Times, ông Bertolozzi nói rằng đã nảy sinh ý tưởng xúc tiến dự án âm nhạc này cách đây gần 1 thập kỷ, khi vợ ông gõ vào một tấm áp phích mang hình ảnh tháp Eiffel mà hai người dán trên tường phòng ngủ. Hành động của vợ khiến ông nghĩ rằng tháp Eiffel hoàn toàn có thể trở thành nhạc cụ.

Tuy nhiên, thời điểm đó, ông chưa có điều kiện để xúc tiến dự án âm nhạc của mình ở tháp Eiffel. Thay vì thế, ông đã thử nghiệm trên một “nhạc cụ” khác gần nhà hơn. “Tôi biết Gustave Eiffel là một kỹ sư xây dựng cầu, vì vậy tôi nghĩ có lẽ mình thử làm một thứ gì đó trên một cây cầu ở Mỹ” - Bertolozzi kể lại.

Kết quả là Bridge Music (Cây cầu Âm nhạc), một nhạc phẩm gồm những âm thanh được “chắt lọc” từ cây cầu Franklin D. Roosevelt Mid-Hudson, gần Poughkeepsie, New York, đã ra đời và được phát hành năm 2009. Nhạc phẩm này đã lọt vào vị trí thứ 18 trong bảng xếp hạng Billboard classical crossover.

Bertolozzi không thể kiếm đủ tiền để thực hiện một màn trình diễn sống nhạc phẩm đó, tuy nhiên các nhà chức trách địa phương đã lắp đặt một trạm phát nhạc ở trên cầu. Nhờ vậy, trong thời gian từ tháng 4 đến tháng 10 trong năm, du khách có thể được thưởng thức nhiều nhạc phẩm tiêu biểu gồm Bridge Music.

Thành công từ dự án trên đã giúp Bertolozzi thuyết phục được ban quản lý tháp Eiffel và sau hơn 4 năm đề đạt kế hoạch, mãi gần đây họ mới chấp thuận. Không hề biết tiếng Pháp và không có nhiều mối quan hệ ở Paris, tuy nhiên Bertolozzi vẫn lặng lẽ tiến hành dự án của mình từ hơn 4 năm qua. Hiện ông đã gom góp được 40.000 USD từ các nhà hảo tâm.

Tìm được mọi nốt nhạc trên tháp

Cho tới nay các cộng sự của Bertolozzi đã thu được gần 2.000 mẫu âm thanh trên tháp Eiffel, thông qua việc dùng búa, vồ và những khúc gỗ, gõ vào các rào chắn và các thanh xà của tòa tháp làm từ thép này.

“Chúng tôi cố gắng tìm thấy những âm thanh có chất lượng giống như các nốt nhạc. Kích cỡ khác nhau của các thanh thép hay tấm sắt trên tháp sẽ cho bạn những âm thanh khác nhau. Chẳng hạn, nếu bạn có một tấm sắt lớn, khi gõ vào đó âm thanh của nó sẽ ngân chậm nhưng lâu hơn. Hình dáng thẳng đứng của tháp Eiffel sẽ tạo ra cho bạn rất nhiều loại âm thanh, các nốt cao, vừa và thấp đều có cả” - Bertolozzi cho biết. Bertolozzi nói rằng ban đầu ông cảm thấy rất lo lắng vì sợ không tìm đủ các nốt nhạc. Tuy nhiên, giờ đây công việc của nhóm đang tiến triển rất tốt.

Để chuẩn bị cho dự án thử nghiệm của mình ở Paris, Bertolozzi đã phải nghiên cứu bản thiết kế của tháp Eiffel. Ông còn tham khảo bằng cách nghe nhạc phẩm của nhiều nhà soạn nhạc Pháp như Ravel và Poulenc. “Bản thân tháp Eiffel đã truyền cho tôi nhiều cảm hứng sâu sắc trong quá trình tìm cách tạo âm thanh mới” – ông Bertolozzi cho biết.

Muốn trình diễn kỷ niệm sinh nhật tháp Eiffel

Ông Stéphane Roussin, kỹ sư trưởng của tháp, rất nể phục cách thức sáng tạo âm nhạc của Bertolozzi, thông qua việc gõ vào tháp Eiffel. “Chúng tôi vẫn thường gõ vào tháp để kiểm tra kỹ thuật, song chẳng thấy âm thanh hay ho nào ngoài tiếng ồn” - ông nói.

Còn Jean-Bernard Bros, giám đốc công ty quản lý tháp Eiffel vẫn tỏ ra hoài nghi về khả năng thành công của dự án âm nhạc của Bertolozzi: “Dự án này khá lạ thường, vì từ trước đến nay chưa có ai xúc tiến một điều gì như thế. Hãy chờ xem âm thanh thu được sẽ như thế nào”.

Dự án của Bertolozzi nghe chừng có vẻ kỳ dị, song thực tế đã có nhiều nhạc phẩm được soạn cho những “nhạc cụ” gõ độc đáo. Chẳng hạn như nhạc phẩm Kraft của Magnus Lindberg, được soạn cho dàn nhạc và “nhạc cụ” đều là đồng nát như phanh xe và vành bánh xe. Nhiều năm trở lại đây, công chúng Mỹ đã được thưởng thức nhạc phẩm này qua màn trình diễn của Dàn nhạc giao hưởng New York.

Khi dự án “Tòa tháp Âm nhạc” được hoàn thành trong 9 tháng, ông Bertolozzi mong muốn được thực hiện màn trình diễn sống tại Eiffel nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 125 của công trình này trong năm 2014.

(Nguồn: http://thethaovanhoa.vn)