Tổng kết Giải thưởng Âm nhạc Hội Nhạc sĩ Việt Nam năm 2018
Hội đồng xét giải thưởng Âm nhạc Hội Nhạc sĩ Việt Nam năm 2018, được thành lập theo theo Quyết định số 33/QĐ-HNS ngày 5 tháng 12 năm 2018, do Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam ký, gồm:
Hội đồng thanh nhạc do NSND Phạm Ngọc Khôi – Phó Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam làm Trưởng Ban và các Ủy viên là nhạc sĩ Trần Nhật Dương, nhạc sĩ Phó Đức Phương và nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn;
Hội đồng khí nhạc do TS, nhạc sĩ Doãn Nho làm Trưởng Ban, các Ủy viên là GS Hoàng Cương và nhạc sĩ Trần Trọng Hùng;
Hội đồng Lý luận – Phê bình do PGS,TS Nguyễn Thị Nhung làm Trưởng Ban, các Ủy viên là PGS, TS Phạm Tú Hương và PGS, TS Nguyễn Trọng Ánh.
Từ ngày 18 đến 19 tháng 12 năm 2018, tại Hà Nội, Hội đồng xét Giải thưởng Âm nhạc Hội Nhạc sĩ Việt Nam năm 2018 đã tiến hành thẩm định và xét các tác phẩm âm nhạc gửi tham dự giải năm 2018 (riêng Hội đồng Lý luận đã đọc trước các công trình từ ngày 8 tháng 12).
Ban tổ chức đã nhận được 195 tác phẩm của 195 tác giả là hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam từ các chi hội Nhạc sĩ Việt Nam các tỉnh, thành trên cả nước tham dự: Thanh nhạc có 160 tác phẩm (trong đó 143 ca khúc và 14 ca khúc thiếu nhi, 03 ca khúc nghệ thuật); 06 tác phẩm hợp xướng và ca cảnh; 15 tác phẩm khí nhạc (gồm giao hưởng, độc tấu, tứ tấu, hòa tấu nhạc cụ); 04 chương trình biểu diễn; 10 công trình lý luận.
Hội đồng nghệ thuật đã làm việc nghiêm túc và công tâm để chọn được 61 công trình, tác phẩm xuất sắc, có chất lượng tốt để trao giải thưởng: 02 giải A; 08 giải B; 29 giải C; 19 giải Khuyến khích; 3 tặng thưởng.
Thay mặt cho Hội đồng xét Giải thưởng Âm nhạc năm 2018, tôi xin trình bày một số ý kiến nhận xét được tập hợp từ các Hội đồng:
Về thể loại khí nhạc, nhìn chung các tác phẩm được viết với ngòi bút chuyên nghiệp, tuy nhiên chưa có những sáng tạo nổi bật do những nhược điểm sau: Một số tác phẩm như sao chép lại ngôn ngữ cổ điển phương Tây, thậm chí ở giai đoạn cổ điển; gần như vắng thủ pháp Polyphonie, trong lúc thủ pháp này rất thích hợp với tư duy đơn âm của phương Đông phát triển theo chiều ngang; sử dụng hình tượng từ thơ ca cổ điển với tác giả kinh điển như Nguyễn Du, trong lúc ngôn ngữ hoàn toàn không ngang tầm cỡ.
Về Hợp xướng, mang tính thời sự, tuy nhiên không được quên tính nghệ thuật. Vẫn tồn tại nhược điểm không rõ lời, lẫn lộn giữa hợp xướng và hợp ca. Nên sử dụng Piano.
Về Thanh nhạc: Các tác phẩm trong lĩnh vực thanh nhạc chủ yếu vẫn là ca khúc, đã bám sát chủ đề chính là ca ngợi cuộc sống mới, con người mới, tình yêu quê hương đất nước, tri ân những giá trị truyền thống cách mạng. Kịp thời viết về những đề tài như: biển đảo, nông thôn mới, tình yêu đôi lứa trong sáng thủy chung. Ngôn ngữ âm nhạc đa dạng phong phú. Một số mang âm hưởng dân ca các dân tộc, nhiều ca khúc viết theo phong cách mới, xử dụng tiết tấu hòa thanh hiện đại. Nếu như thơ ca chắp cánh cho âm nhạc, thì lần này vui mừng nhận thấy đã có 16 nhà thơ là đồng tác giả của các nhạc sĩ, tạo nên những ca khúc đặc sắc, có chất lượng về nội dung và nghệ thuật.
Tuy nhiên, còn ít những ca khúc mang tính sáng tạo đột phá, phần nhiều giai điệu dễ nghe, quen thuộc, chủ đề chưa có những phát hiện mới.
Các công trình về lý luận phê bình, còn ít về số lượng.
Về các bài viết trên báo chí chất lượng được nâng cao, mang tính học thuật phê bình, lý luận, định hướng cho dư luận trong đời sống âm nhạc, tiêu biểu: “20 bài nghiên cứu phê bình đã công bố năm 2017 – 2018” của nhà lý luận phê bình Nguyễn Thị Minh Châu.
Chương trình biểu diễn, số lượng còn ít.
Hội đồng thẩm định ghi nhận kết quả lao động sáng tạo của các nhạc sĩ, nhà lý luận phê bình âm nhạc trong cả nước.
Xin cám ơn các Giáo sư, Tiến sĩ, NSND, các nhạc sĩ, các nhà lý luận phê bình đã nhiệt tình tham gia Hội đồng thẩm định với trách nhiệm cao, làm tăng uy tín của giải thưởng Âm nhạc Hội Nhạc sĩ Việt Nam.
Trước thềm năm mới – Kỷ Hợi, xin kính chúc quý vị đại biểu cùng toàn thể anh chị em nhạc sĩ, nghệ sĩ, và gia đình sức khỏe – hạnh phúc – an khang – thịnh vượng; năm mới sáng tạo mới – thành công mới.
Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam Đỗ Hồng Quân |