Từ cổ chí kim vốn dĩ chúng ta ai ai cũng biết âm nhạc có sức mạnh lan tỏa và truyền cảm hứng mạnh mẽ đến người nghe, âm nhạc còn được ví như một loại vũ khí sắc bén nhất, có thể làm thay đổi tư duy, khai phá mạch nguồn xúc cảm của con người. Tuy nhiên loại vũ khí này nếu như chúng ta tạo ra theo hướng tích cực sẽ bồi đắp và nuôi dưỡng tâm hồn và nhân cách, giúp con người hướng đến cái chân, thiện, mỹ. Ngược lại, nếu loại vũ khí này theo hướng tiêu cực dễ dẫn đến lung lay, lệch lạc về tư tưởng, có thể làm cho người nghe đã buồn càng thêm buồn, đã phẫn nộ càng thêm phẫn nộ, bất mãn càng thêm bất mãn, điều này sẽ dẫn đến mối nguy hại cho xã hội.

Thử ngẫm suy về tình hình đất nước ở những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, âm nhạc luôn lạc quan, yêu đời và vững tin. Trong những lúc khó khăn, sự sống liền kề cái chết vẫn luôn luôn có âm nhạc đồng hành, cổ võ, động viên.

Thực trạng hiện nay có nhiều tác giả cứ thản nhiên viết, thản nhiên đặt lời mới rồi làm clip đưa lên Youtube vô tình dẫn dụ được rất nhiều giới trẻ vào xem, like, share, rồi học hát theo đến thuộc lòng và nghêu ngao suốt ngày. Quả thật có ca từ làm tôi cảm thấy thất vọng và tiếc cho người viết. Theo tôi, các bạn đó quả thật cũng tài năng nhưng tài năng không được đặt đúng chỗ, phát huy không đúng mục đích, vô tình những sản phẩm âm nhạc của các bạn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức, đạo đức của một bộ phận công chúng. Theo tôi các bạn đừng nên thái quá, hãy tự nhận thức trách nhiệm của chính mình trong sáng tạo nghệ thuật, hãy giữ cho môi trường âm nhạc nước nhà luôn lành mạnh và trong sáng.

Những năm gần đây, câu chuyện luận bàn về âm nhạc đã thường xuyên lên diễn đàn, phân tích cũng nhiều, lý luận cũng nhiều, nhưng thật sự phê bình thì chưa nhiều. Các nhạc sĩ lão thành cứ mãi viết những tráng ca, hùng ca, tình ca giàu chất nhân văn và mang tính học thuật, thế nhưng người nghe được mấy ai... Ngược lại những bài hát có ca từ nhố nhăng, thậm chí giai điệu nếu nghe kỹ sẽ phát hiện đó là đạo nhạc, ấy thế mà lượt nghe, lượt phát lại tăng vùn vụt và rồi đem lại doanh thu cao cho họ từ các nhà mạng và có tiền họ lại tiếp tục tái đầu tư vào những món ăn ấy.

Gần đây trong lúc cả đất nước đang đối mặt với cơn đại dịch Covid bùng phát, có rất nhiều nhạc sĩ, tác giả đã sáng tác những ca khúc theo chiều hướng tích cực, cổ vũ, động viên những y bác sĩ, quân đội, công an, chính quyền các cấp nơi tuyến đầu chống dịch, động viên những bệnh nhân hãy vững tin, lạc quan, yêu đời và đợi ngày chiến thắng. Thế nhưng vẫn có những tác giả tự ý sửa lời những ca khúc nổi tiếng, mặc áo quần nhố nhăng hát những lời hô hào sáo rỗng rồi làm clip đưa lên mạng xã hội. Các bạn đã xin ý kiến tác giả chưa? Tôi nghĩ là chưa, vì nếu tác giả đồng ý cho sửa lời như vậy chẳng khác nào họ đánh mất mình bằng những lời ca rẻ tiền mà các bạn đã phái sinh ra nó, trong khi tác phẩm của họ vốn dĩ đã là món ăn tinh thần mang tính thẩm mỹ cao. Vì vậy thay vì giá trị nghệ thuật chân chính ra làm trò cười, xin các bạn hãy biết trân trọng, gìn giữ và phát huy.

Là một tác giả, người sáng tạo âm nhạc, tôi luôn ý thức được trách nhiệm với giá trị nghệ thuật do mình tạo ra, làm thế nào để mỗi tác phẩm âm nhạc của mình sáng tạo ra không nhiều thì ít cũng góp phần tô đẹp thêm trong vườn hoa âm nhạc nước nhà. Tôi luôn hy vọng rằng các bạn trẻ tự hào về những giá trị nghệ thuật truyền thống của cha ông, ý thức trong việc gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống. Đây là việc làm không phải chỉ của riêng những người làm công tác quản lý văn hóa, quản lý nhà nước mà là của cộng đồng, dân tộc và cả nhân loại. Dẫu có phát triển đến đâu, dẫu có hội nhập đến đâu, giá trị đích thực trong sáng tác ca khúc là gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống trong âm nhạc, xây dựng nhân cách Việt Nam tiên tiến đậm bản sắc văn hóa dân tộc hướng con người đến Chân, Thiện, Mỹ./.             

Đà Nẵng, ngày 15/8/2020

Trần Lành