Đời sống âm nhạc nước ta có nhiều thành tựu đáng kể - đó là sự đóng góp của các nhạc sĩ, ca sĩ. Đã có nhiều nhạc sĩ, ca sĩ đến với công chúng bằng tài năng và sức lao động nghiêm túc trong nghệ thuật. Tuy nhiên, vẫn có một số ca sĩ trẻ sử dụng mọi “chiêu trò” với mục đích trở thành người nổi tiếng. Điều này có ảnh hưởng tới thuần phong mỹ tục, lối sống và văn hóa của người Việt nói chung, showbiz Việt nói riêng.

Xin được trích đoạn bài viết: “Hát nhép hét tiền triệu, chơi nhạc thu nhập kém ô-sin” của tác giả Hoàng Vy đăng trên website của Hội Nhạc sĩ Việt Nam: “…Trong khi có những ca sĩ chỉ sống bằng scandal, thoải mái hát nhép và hét cát-sê trên trời thì có những nhạc công chấp nhận những khoản thù lao rẻ mạt để được sống chết với nghề. Hàng ngày, những tin tức về các nhân vật trong giới showbiz, đặc biệt là giới người đẹp và các ca sĩ xuất hiện dày đặc trên các mặt báo. Người đọc đã phát ngán với những phát ngôn “khoe của hợm hĩnh” của những người được cho là nổi tiếng. Vài ca sĩ mới bước ra từ một cuộc thi âm nhạc trên Truyền hình đã tự cho mình quyền hét cát-sê cả chục triệu cho mỗi show. Khi bị phát hiện hát nhép thì đổ ngay lỗi cho người khác và viện đủ lý do không chấp nhận nổi cho lối làm việc vô tổ chức của mình là những thực tế đã quá rõ ràng...”.

Một số hiện tương scandal phổ biến

Có những ca sĩ trẻ là nạn nhân của scandal, nhưng cũng có ca sĩ lại cố tình tạo ra scandal. Nói chung, scandal để tạo sự nổi tiếng thì ít mà tai tiếng thì nhiều. Điều đáng nói là một số ca sĩ chấp nhận sự tai tiếng như một phương tiện để báo giới và công chúng quan tâm và họ coi đó cũng là một sự nổi tiếng.

Xin đề cập tới một số hiện tượng phổ biến như sau:

- Ca sĩ thể hiện sự xa hoa của mình mỗi khi xuất hiện trước công chúng bằng cách diện những bộ trang phục, trang sức đắt tiền, hoặc khoe khoang việc sở hữu những chiếc xế hộp tiền tỷ.

- Ca sĩ tự thiết kế hoặc nhờ thiết kế cho mình những bộ trang phục kỳ dị, những mốt đầu tóc kỳ quặc.

- Chụp ảnh gây shock khoe các đường cong, khoe các bộ phận trên cơ thể rồi đẩy lên mạng xã hội.

- Ca sĩ tạo scandal bằng cách quay clip những cảnh sinh hoạt riêng tư với bạn tình… rồi đẩy lên mạng với mục đích càng nhiều người biết càng tốt, thậm chí làm sao người ta chê trách, chửi bới, xúc phạm. Đây chính là “khổ nhục kế” của một số ca sĩ trẻ.

- Hiện tượng ca sĩ trẻ chê các ngôi sao thành danh, mục đích là gây sự chú ý của báo giới và công chúng để được nhắc tới cùng với tên của các ngôi sao.

- Ca sĩ đạo nhạc, đạo MV. Hiện tượng này đã được nhắc đến quá nhiều, đến nỗi phát chán thì lại chuyển sang đạo MV từ nước ngoài.

- Ca sĩ bỏ tiền ra để mua nhà báo viết một bài thật shock rồi đăng báo.

- Scandal bằng cách phát ngôn gây shock.

 Ca sĩ P. M - một ca sĩ được lọt vào danh sách “thảm họa V pop” đã trả lời thẳng thắn trước báo giới: “Tôi đi tìm chỗ đứng trong lòng khán giả bằng tất cả mọi cách. Với tôi, scandal là cái mang một người bình thường trở thành một người nổi tiếng”.

Ca sĩ M. K: “Tôi thấy đàn ông khoe ngực nhan nhản ngoài đường mà chẳng ai chê họ rẻ tiền cả. Đàn ông hay đàn bà cũng đều có ngực đẹp mà, tại sao đàn ông được khoe mà đàn bà không được khoe?”.

- Scandal bằng cách khoe giới tính thứ ba.

Ca sĩ L.N: “Tôi từng quan hệ với người thuộc giới tính thứ ba!”, rồi lại tự “đính chính”: “Tôi không phải là người thuộc giới tính thứ ba” rồi cố tình tung ra những hình ảnh thướt tha trong bộ áo dài để quảng cáo cho MV mới của mình.

L. C. K hiện đang là cái tên hot của V-biz. Tuy nhiên, độ hot của cô “công chúa” này không phải nằm ở tài năng ca hát đặc biệt, mà chính là ở những câu chuyện “bên lề” như: chuyện chuyển giới, chuyện tình yêu và chuyện đám cưới.

- Ca sĩ tạo Scandal bằng cách hét giá cát-sê quá cao để tự khẳng định đẳng cấp “ngôi sao” của mình.

Đây cũng là hiện tượng phổ biến khi một số ca sĩ có một vài thành quả từ các cuộc thi âm nhạc trên Truyền hình. Mặc dù mới “chân ướt, chân ráo” bước vào nghề ca hát nhưng lại bị vọng tưởng cứ ngỡ mình đang là “ngôi sao”, vì vậy đặt ra mức cát-sê thật cao.

- Scandal do nhà báo gây ra hoặc tiếp tay cho ca sĩ

Thực tế đã có một số nhà báo lợi dụng scandal của ca sĩ để viết bài, giật tit, gây shock để gây thu hút độc giả, hoặc đôi khi không khéo khi phản ánh những hiện tượng này đã góp phần thổi phồng làm to chuyện thêm.

Cũng có những ca sĩ có mối quan hệ với một số nhà báo và nhờ họ đăng bài với mục đích “đôi bên cùng có lợi: ca sĩ được chú ý còn báo mạng thì hút được một lượng độc giả nhất định”.

Ngoài việc một số nhà báo tiếp tay cho các scandal của ca sĩ còn có một số nhà báo đẩy ca sĩ vào scandal như: xuất hiện trước phòng thay đồ của ca sĩ và chụp ảnh. Nhà báo chụp ảnh ngược từ dưới lên khi ca sĩ đang biểu diễn trên sân khấu, hoặc thấy ca sĩ mặc váy ngắn thì quỳ xuống chụp ảnh hất ngược lên, thấy ca sĩ mặc áo trễ cổ thì chụp ảnh từ trên xuống, rồi đưa ra những bài báo giật tít như: ca sĩ khoe hàng khủng, hở ngực, hở nách, hở bụng, hở đùi….

Cũng có những lý giải cho rằng, không phải là do nhà báo có nghiệp vụ kém mà thực ra đó cũng là một chiêu trò của nhà báo để câu khách, câu công chúng.

Vấn đề ở đây còn nói đến những người làm công tác quản lý báo chí tại sao lại duyệt để những bức ảnh, bài báo phản cảm đó để cho đăng báo.

Nói chung, có rất nhiều chiêu trò khác nhau để ca sĩ có thể gây scandal nhằm gây chú ý dư luận từ báo giới và công chúng. Phần lớn những ca sĩ này không có khẳ năng về ca hát, chỉ có một chút nhan sắc và tìm mọi cách khai thác “vốn tự có”, nghĩ ra nhiều hình thức gây shock để được nổi tiếng.

Scandal ảnh hưởng đến thẩm mỹ, văn hóa của công chúng

Trong lĩnh vực hoạt động nghệ thuật, người nổi tiếng thì càng bị chú ý. Điều đáng nói là những người nổi tiếng thường có một số lượng công chúng hâm mộ nhất định. Chính vì vậy, mỗi lời nói, hành động, cử chỉ, phong cách, lối sống, thời trang… của những người nổi tiếng đều ít nhiều tác động và ảnh hưởng đến công chúng của mình. Những hiện tượng gây shock, tạo ra dư luận xấu của ca sĩ trong thời gian qua đã có ảnh hưởng không tốt tới thẩm mỹ và văn hóa âm nhạc của giới trẻ, đặc biệt là khi họ thần tượng thái quá ca sĩ mà mình yêu thích. Bản thân một số ca sĩ Việt Nam đã là bản sao của một số ca sĩ nước ngoài, sau đó nhiều bạn trẻ lại bắt chước thần tượng của mình là những ca sĩ Việt Nam và trở thành những bản sao nhợt nhạt thứ hai.

Hiện tượng ca sĩ gây scandal đã làm cho thế hệ trẻ tiếp theo có tư tưởng lười lao động, vì họ thấy scandal là con đường nổi tiếng nhanh nhất. Vì vậy, hiện nay có nhiều ca sĩ trẻ đang sống rất xa hoa bằng chính những scandal của mình. Thật sự những scandal không chỉ trở thành hiện tượng phổ biến mà nó còn tạo ra những con sóng ngầm trong showbiz Việt. Đời sống âm nhạc sẽ trở nên nhiễu loạn nếu như những con sóng scandal cứ tràn đầy. Xu hướng ca sĩ sống nhờ vào hiện tượng này sẽ khiến cho đời sống âm nhạc bị nhiễm bẩn. 

Đây cũng là yếu tố làm lũng đoạn thị trường âm nhạc, tài năng thì không có mà chỉ toàn những chiêu trò. Điều này còn ảnh hưởng phần nào tới những nghệ sĩ lao động nghệ thuật chân chính nhưng không có cơ hội để công chúng biết đến…

Hiện tượng ca sĩ tự tạo scandal đang trở thành phổ biến khiến cho công chúng cho rằng phông văn hóa của một số ca sĩ trẻ đó đang xuống cấp? Lại có những ý kiến cho rằng: họ không hề có văn hóa. Lại có ý kiến cho rằng khi showbiz phát triển thì nó phải chấp nhận điều ấy. Tuy nhiên, chúng ta nhìn ra nước ngoài vẫn thấy những ngôi sao nhạc Pop gây shock như Lady Gaga chẳng hạn. Có điều khác biệt là tuy những cá tính của cô ấy lập dị nhưng những sản phẩm âm nhạc của Lady Gaga thì thật sự có thương hiệu.

Giải pháp cho các hiện tượng trên

Cục Nghệ thuật biểu diễn đã có những quy chế xử phạt cho các hiện tượng xấu trong hoạt động âm nhạc, nhưng những vấn đề nhạy cảm như gây scandal với nhiều hình thức phổ biến thì vẫn chưa có biện pháp xử phạt cụ thể. Phải chăng, đây chính là kẽ hở trong quản lý biểu diễn để các ca sĩ tha hồ làm mưa, làm gió?. Thiết nghĩ, sự phát triển của showbiz luôn có hai mặt. Nếu như Cục Nghệ thuật biểu diễn đưa ra những quy chế xử phạt và phải làm triệt để đối với những ca sĩ, các nhà tổ chức vi phạm thì chắc chắn sẽ hạn chế được nhiều hiện tượng xấu.

Cục Nghệ thuật biểu diễn cần có sự kết hợp chặt chẽ với các cơ quan truyền thông như: Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, với các nhà tổ chức biểu diễn… kiên quyết không cho những ca sĩ liên quan đến scandal xuất hiện trên sóng cũng như trên sân khấu ca nhạc. Bên cạnh đó, các nhà quản lý trong lĩnh vực truyền thông cần nghiêm khắc hơn với các đồng nghiệp và thận trọng khi ký duyệt trước khi cho đăng báo.

Một giải pháp thực sự có hiệu quả, đó là xây dựng lớp công chúng thưởng thức. Các công chúng chính là những người tẩy chay những ca sĩ dính líu đến scandal. Khi công chúng quay lưng lại với những hiện tượng xấu trên thì ca sĩ sẽ không có cơ hội tạo scandal, hoặc nếu ca sĩ cố tình tạo scandal thì ca sĩ đó sẽ mất đi khán, thính giả của mình.

Một vấn đề nữa, đó chính là sự nhận thức của các ca sĩ. Nếu như mỗi ca sĩ nhận thức được trách nhiệm xã hội thì chắc chắn bằng tài năng và quá trình lao động nghệ thuật nghiêm túc sẽ giúp ca sĩ có chỗ đứng vững chắc trong trái tim của công chúng yêu nhạc.