Tham gia cách mạng từ năm 17 tuổi, nhạc sỹ Xuân Điền từng bị địch bắt giữ, đày đi Côn Đảo. Những năm 1950 - 1965, người nhạc sỹ này tham gia những trận đánh ác liệt tại miền Nam để bảo vệ Tổ quốc.

Bị địch bắt đày đi Côn Đảo khổ sai

Dù chiến tranh đã lùi về quá khứ, nhưng những ký ức hào hùng với những trận chiến ác liệt đối với nhạc sỹ Xuân Điền (tên thật là Huỳnh Anh Kiệt, sinh năm 1940, tại ấp Phước Ngươn A, xã Phước Hậu, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long) vẫn không thể nào quên được. Những ngày cuối tháng Tư đang cận kề, càng khiến trong lòng người nhạc sỹ tài hoa luôn có cảm giác bồi hồi xúc động khi nhớ về đồng đội, nhớ về chiến trường xưa.

Nhạc sĩ Xuân Điền bắt đầu sáng tác nhạc khi chỉ mới 25 tuổi, và hiện nay dù đã 80 tuổi nhưng ông vẫn tiếp tục sự nghiệp sáng tác của mình.

Ông Kiệt cho biết, ông sinh ra và lớn lên trong gia đình có truyền thống cách mạng. Với cái nôi truyền thống ấy, từ khi còn ngồi ghế nhà trường, ông đã tham gia các phong trào hoạt động cách mạng.

Năm 17 tuổi, ông Kiệt đã đảm trách chức Bí thư chi đoàn thanh niên, kiêm Trưởng ban Văn nghệ trường Nguyễn Thông (nay là trường THPT Lưu Văn Liệt), tham gia tuyên truyền các hoạt động của phong trào thanh niên học sinh, nhận nhiệm vụ tổ chức cho Đoàn viên rải truyền đơn đòi “Thi hành Hiệp định Giơ-ne-vơ, yêu cầu chính quyền thống nhất tổng tuyển cử”. Chi đoàn của ông còn sáng lập ra tờ báo với nhiệm vụ phục vụ hòa bình thống nhất đất nước...

Năm 1975, ông vinh dự được trao tặng Huân chương quyết thắng hạng Nhất

Trận chiến sinh tử

Bị đày đi Côn Đảo cùng ông Kiệt còn có nhà thơ Nguyễn Minh Điền. Theo ông Kiệt, nhà tù Côn Đảo là nơi đọa đày khổ sai, với mục tiêu làm cho các tù nhân nhụt chí để khi được trả tự do thì họ không dám theo làm cách mạng nữa. Toàn cảnh khổ sai của nhà tù Côn Đảo có thể khái quát qua 4 câu thơ: “Đâu chỉ là nơi của đọa đày/ Côn Đảo cũng là trường đại học đây/ Là đại gia đình người yêu nước/ Là nơi rèn luyện chí làm trai”.

“Địch chỉ giam cầm được thể xác, nhưng không thể nào giam giữ được ý chí, trái tim của những người chiến sỹ. Khi con người rơi vào cảnh cùng cực nhất thì khả năng phát huy sức mạnh có thể đạt đến mức tối đa. Trong nhà tù, anh em luôn một lòng tranh đấu, sẵn sàng bảo vệ cho nhau. Các thanh niên khỏe mạnh thì nhường cơm cho những bệnh và già yếu. Hay khi bị những trận đòn tra tấn của địch, những người tù trẻ tuổi đã chấp nhận lấy thân mình để che chở cho đồng đội là người già yếu, bệnh tật vì bị đánh”, ông Kiệt nhớ lại.

Đến ngày 7/7/1961, ông Kiệt và nhà thơ Nguyễn Minh Điền cùng nhiều bạn tù khác ở Côn Đảo được trả tự do. Sau khi được trả tự do, ông Kiệt tham gia công tác tại Ban tuyên huấn Tỉnh ủy Vĩnh Long. Sau đó, ông Kiệt gia nhập vào quân đội, trực tiếp cầm súng chiến đấu.

Trong một lần bị địch vây ráp, nhiều đồng đội của ông Kiệt và nhà thơ Nguyễn Minh Điền đã anh dũng hy sinh. Còn ông Kiệt bị địch bắn gãy cánh tay phải và một vết thương xuyên cổ họng. Nghĩ ông đã chết nên địch bỏ mặc rồi càn quét đi qua và ông may mắn được cứu sống.

Huân chương độc lập hạng Ba được Chủ tịch nước Lê Đức Anh trao tặng

Sự hy sinh máu lửa, tinh thần yêu nước bất diệt, cùng sự chiến đấu quả cảm “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” của người chiến sỹ biệt động trẻ tuổi. Ông Kiệt (nhạc sỹ Xuân Điền) đã làm thơ và sáng tác nhiều ca khúc về người lính. Trong đó, ca khúc “Bạn đường ơi” như để dành tặng riêng cho nhà thơ Nguyễn Minh Điền, người bạn học thời nối khố, cùng ở tù, cùng thoát ly kháng chiến, đã anh dũng hy sinh với bản thảo bài thơ dỡ dang.

Nhạc sỹ Xuân Điền còn biết đến là “cha đẻ” của bài hát “Tiếng bom Lưu Văn Liệt”, viết về người anh hùng Lưu Văn Liệt. Sau giải phóng, bài hát này được chọn làm “Đài hiệu” cho Đài phát thanh thị xã Vĩnh Long hay hát trong các buổi họp mặt truyền thống của Đoàn thanh niên. Ông còn là tác giả nhiều bài hát về chiến sỹ biệt động, trong đó có bài được phát trên sóng Đài phát thanh – Truyền hình Vĩnh Long, Đài tiếng nói Việt Nam và các đài trong khu vực.

Với những đóng góp của mình, ông Kiệt vinh dự được Nhà nước trao tặng Huân chương quyết thắng hạng Nhất. Ngoài ra, ông Kiệt còn được Chủ tịch nước Lê Đức Anh trao tặng Huân chương độc lập hạng Ba cùng nhiều huân - huy chương khác. Ông Kiệt là hội viên hội Nhạc sỹ Việt Nam, nguyên Chủ tịch hội Văn học Nghệ thuật Vĩnh Long từ năm 1983 và đến năn 1992 thì nghỉ hưu.

Mặc dù ở tuổi xế chiều nhưng ông Kiệt vẫn luôn gần gũi, giúp đỡ đồng nghiệp, những thế hệ trẻ thêm kinh nghiệm góp phần thúc đẩy, phát triển phong trào âm nhạc tỉnh nhà nói riêng và cả nước nói chung thêm phong phú.

(Nguồn: https://dantri.com.vn/)