Gần nửa thế kỷ sau khi cựu thành viên (quá cố) nhóm nhạc huyền thoại Beatles John Lennon phát hành ca khúc Imagine (1971), người vợ góa kiêm cộng sự nghệ thuật của ông là nghệ sĩ cấp tiến Nhật Bản Yoko Ono, đã được công nhận là đồng tác giả nhạc phẩm bất hủ này. John và Yoko gặp nhau năm 1966, gắn bó với nhau đến khi John bị ám sát vào năm 1980. Nhưng tình yêu của họ không chết mà thực ra đã hóa thành bất tử vì âm nhạc.

Thông báo này được đưa ra khi ca khúc Imagine biểu tượng về hòa bình thế giới được công bố là "Ca khúc của Thế kỷ" tại một chương trình gala do Hiệp hội Các nhà xuất bản Âm nhạc Quốc gia tổ chức ở New York hôm 14/6. Nghệ sĩ Ono và con trai Sean Lennon đã tới gala để tiếp nhận sự công nhận này.

Tại chương trình gala, các nhà tổ chức đã phát lại cuộc phỏng vấn John Lennon của BBC hồi năm 1980, một thời gian ngắn trước khi ông bị ám sát. Trong cuộc phỏng vấn đó, Lennon nói rằng ông lấy cảm hứng sáng tác ca khúc "Imagine" từ nhiều câu trong cuốn sách nghệ thuật khái niệm mang tựa đề Grapefruit của Ono.

"Imagine nên được coi là ca khúc do Lennon/Ono sáng tác. Tôi nghĩ phải đưa tên Ono vào phần tác giả mới đúng" – Lennon nói.

Sau này, Sean Lennon đã viết trên trang Facebook cá nhân rằng, thông báo của Hiệp hội Các nhà xuất bản Âm nhạc Quốc gia về việc ghi nhận bà Ono là đồng tác giả ca khúc "Imagine" là "ngày đáng tự hào nhất trong đời tôi".

Tại đêm gala, khi Ono và con trai lên nhận danh hiệu đó, huyền thoại dòng punk Patti Smith và con gái Jesse Smith đã đánh dấu sự kiện này bằng việc trình bày ca khúc Imagine.

Ono đã hợp tác chặt chẽ với Lennon và luôn tìm cách bảo tồn di sản của chồng sau khi ông bị một fan cuồng ám sát.

Imagine, lời kêu gọi cho một thế giới hòa bình, không có biên giới chia cắt các quốc gia và cũng không có sự chia rẽ giữa các tôn giáo và sắc tộc, cùng với đó thể hiện mong muốn rằng xã hội loài người sẽ sống một cuộc sống không chịu sự chi phối của cải vật chất.

Ca khúc này là đĩa đơn bán chạy nhất trong sự nghiệp solo của Lennon. Đây hiện vẫn là một trong những ca khúc nổi tiếng nhất của dòng nhạc pop và được coi là bản "thánh ca" của các nhà hoạt động vì hòa bình.

BMI (Broadcast Music, Inc.) thống kê Imagine là một trong số 100 ca khúc được trình diễn nhiều nhất thế kỷ 20. Imagine đứng thứ 30 trong danh sách "365 Ca khúc của Thế kỷ có ảnh hưởng lịch sử lớn nhất" của Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Hoa Kỳ.

Paul McCartney và John Lennon đều ghi dấu ấn bản thân bằng một tác phẩm không mang giai điệu đặc trưng của ban nhạc.

Với Paul, đó là Yesterday bất hủ. Với John, không thể là gì khác ngoài Imagine. Ông sáng tác bài hát nổi tiếng nhất của mình vào năm 1971, hai năm sau khi ban nhạc tan rã.

22 dòng chữ và niềm tin cao quý

Imagine là một ca khúc có nhiều tầng lớp nghĩa. Với hàng triệu người yêu nhạc có trái tim lãng mạn, đây là khúc ca tuyệt vời về hòa bình, tự do, sự hòa thuận và đồng lòng của toàn nhân loại. Còn nếu nhìn từ góc độ giai cấp, một số người cho rằng bài hát mang tư tưởng của chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa xã hội, phi tôn giáo và chống lại nước Mỹ.

Hiếm có ca khúc nào mà nhiều thế hệ, không chỉ say đắm giai điệu, mà còn thuộc  lòng lời bài hát như Imagine. Lời bài hát được tạp chí Rolling Stone gọi là “22 dòng chữ nói lên niềm tin cao quý và rõ rệt về sức mạnh của một thế giới đoàn kết lại, vì mục tiêu chung là hàn gắn và thay đổi chính nó”.

Qua bài hát, John đã bày tỏ lòng mong muốn một thế giới không thiên đường, không địa ngục, không quốc gia, không tôn giáo, không tài sản,  không có những thứ buộc người ta phải sống hay chết vì nó, không lòng tham và cũng không đói khát. Những lời này đã khiến ông trở thành một nhà tư tưởng vĩ đại.

Hơn cả một nàng thơ

Nhưng thật bất công khi trong suốt 43 năm qua, thế giới đã dồn hết vào John lòng ngưỡng mộ vì sự vĩ đại đó. Có một thực tế nhiều người biết, nhưng không hiểu sao thường bị bỏ quên,  là trong Imagine có một phần đóng góp to lớn của Yoko, không chỉ như nàng thơ. Yoko là người có tác động rất lớn đến ca từ và ý tưởng của bài hát.

Trong tập thơ Grapefruit (Cây bưởi) của Yoko năm 1964, bà đã viết những câu thơ bắt đầu bằng chữ “imagine” (tưởng tượng). Về sau, lời bài hát của ca khúc Imagine cũng được viết như vậy. Chỉ có điều, trong nghệ thuật của Yoko chưa in đậm tư tưởng “cả thế giới là một” mà chỉ có John là người thể hiện tư tưởng đó mạnh mẽ qua Imagine, với phần nhạc lay động lòng người.

Yoko có thể coi như người đồng sáng tác của Imagine chứ không chỉ là nàng thơ. Chính John sau này cũng thừa nhận điều đó. Cuốn All We Are Saying của David Sheff trích lời ông: “Tôi vẫn còn ích kỷ và gia trưởng khi không thừa nhận đóng góp của cô ấy”. John cũng khẳng định, đúng ra bài hát phải được ghi là “của John Lennon và Yoko Ono”.

MV (video ca nhạc) của ca khúc này cũng là một biểu tượng, với từng phân cảnh đã trở nên quen thuộc với công chúng trong hàng chục năm qua. Đầu MV là cảnh John và Yoko bước đi quay lưng về phía máy bay. Một người đội mũ như cao bồi, một người mặc trang phục giống phụ nữ Ấn Độ. Đó là hình ảnh của hòa bình.

Sau đó họ bước vào khu vườn rồi vào nhà, biến mất. John hiện ra, hát bên cây đàn piano trắng. Trong khi ông hát, Yoko mở các cánh cửa chớp cho ánh sáng dần tràn vào căn phòng. Đó là ánh sáng của sự thật, tự do, sự thức tỉnh.

Bản quyền các bài hát hậu Beatles của John đều thuộc sở hữu của Yoko. Trong đó, Imagine nhận được rất nhiều lời đề nghị hát lại (cover). Nhưng Yoko cho biết, nhiều nhạc sĩ, ca sĩ muốn bỏ câu hát: “Và cũng không có tôn giáo nào cả”. Bà khước từ tất cả vì muốn không muốn bất cứ thay đổi nào làm sứt mẻ tác phẩm của John.

Nghe Imagine 

(Nguồn: thethaovanhoa.vn)